Soundscaping: akoestische inrichting van de leefomgeving

Theodoor Höngens: “Geluid is niet altijd uit te drukken in dB's. Berekenen of meten levert vaak maar een deel op van de ervaren geluidkwaliteit van een omgeving of ontwerp. De persoonlijke beleving is een belangrijk punt om in beschouwing te nemen. Een goed akoestisch ontwerp in een bestaande of nieuwe situatie vraagt om een integrale en persoonlijke benadering. Een werkwijze die goed past bij de aandacht voor gezondheid in de nieuwe Omgevingswet”

soundscaping

Omgevingswet

Wat is Soundscaping?

Soundscaping is een andere naam voor akoestisch inrichten van de leefomgeving.
Hierbij wordt er niet de nadruk gelegd op de “ware geluidniveaus” maar vooral op de beleving van het geluid. De hinder van vliegtuiglawaai kan bijvoorbeeld sterker ervaren worden dan die van een drukke autoweg.

Bij het inventariseren van overlast wordt rekening gehouden met frequentie, duur en tijdstip van bepaalde activiteiten en minder met de equivalente geluidniveaus over de dag. Het doel van Soundscaping is verder kijken dan de concrete cijfers en het “gevoel” van geluidsoverlast tegen gaan.

Ook op locaties waar volgens de cijfers geen geluidsoverlast is, maar waar bewoners dit wel ervaren, kan door middel van Soundscaping een passende oplossing worden gevonden

In geval van overlast

Bij Soundscaping kijken wij verder dan de kale cijfers. In overleg met het bevoegd gezag en eventueel met bewoners wordt gekeken naar de bron van de overlast. Als de bron getraceerd is kan deze aangepakt worden.

Afhankelijk van het type bron kan naar een oplossing gezocht worden. Hierbij speelt de beleving van de overlast een grote rol.

In sommige gevallen kan het wegnemen van het zicht op de bron een hoop schelen, in andere gevallen kan er een andere bron worden toegevoegd om het geluid te maskeren. Een voorbeeld hiervan zijn waterorgels, getrapte betonnen kades welke een prettige golfslag en ruis creëren die onprettige geluiden als ruisende ventilatoren overheersen en maskeren

Het weren van hinderlijke geluidsbronnen (bijv. scooters) kan veel rust geven. Of door hoge geluidsniveaus op één specifieke locatie te compenseren met een stiltegebied op een andere locatie.

Soundscaping in de ontwerpfase

Een onderzoek naar Soundscaping kan op verschillende manieren ingestoken worden.
De eenvoudigste manier is in de ontwerpfase van bestemmingsplannen, aandacht vestigen op geluid en inrichting van de leefomgeving ten opzichte van geluidsbronnen. Dit levert vaak oplossingen voor het probleem zich voordoet en kan ook kosten efficiënt zijn. Achteraf geluidsmaatregelen treffen kan duur, esthetisch onverantwoord of onmogelijk blijken.

Bij eventuele toekomstige aanpassingen in de leefomgeving kijken we samen met bevoegd gezag, bewoners en architecten naar akoestisch gunstige oplossingen.

Onderzoek

Het onderzoek zelf bestaat vaak uit een vooronderzoek naar hinderlijkheid en mogelijke geluidsbronnen. Bij bestaande situaties kan dit vooronderzoek ook worden uitgevoerd in panel-vorm met bewoners.
Het onderzoek kan worden voortgezet met monitoring zowel op basis van geluid of een tevredenheidsonderzoek onder de bewoners.

Voorbeelden van Soundscaping

Verminderen overlast van kinderspeelplaatsen in woonwijken;
Het stiller maken van wegen door te kijken naar de ligging of het type verharding;
Het aanbrengen van overheersende geluidsbronnen welke een mindere mate van geluidshinder opleveren. Bijvoorbeeld waterorgels of fonteinen;
Het creëren van stiltegebieden, zoals parken, ter compensatie van geluidhinder in drukke steden.