M+P: bekend van de stille wegdekken (36/50)
Veel mensen kennen M+P van ons werk aan stille wegdekken. Onze onderzoeken komen dan ook ruimschoots aan bod in een recent boek over de ‘stille innovatie’ ZOAB. En daar zijn we trots op!
Natuurlijk onderscheiden we ons op meer thema’s, maar stille wegdekken vormden de afgelopen 50 jaar een belangrijke rode draad in ons werk. Met onderzoek naar innovaties, meet- en beoordelingsmethoden, monitoringsprogramma’s en beleidsondersteuning. We zouden er zelf een boek over kunnen schrijven. Hoe het begon in de jaren ’70, ons contact met de verantwoordelijke ministeries en wegbeheerders, en de verrassende vondsten – en missers – uit ons onderzoek.
Wonderasfalt
Best logisch dus dat ons werk opduikt in een boek over ZOAB, oftewel zeer open asfaltbeton. Dit ‘wonderasfalt’ werd al snel geliefd bij weggebruikers. Het maakte een einde aan spat- en stuifwater bij slecht weer en voorkwam spoorvorming na een hete zomer. En voor ons nog belangrijker: omwonenden merkten dat het verkeersgeluid er een stuk minder van werd. Historicus Hans Buiter besteedt veel aandacht aan deze geluidreducerende eigenschappen in zijn boek: ‘Het wonder van ZOAB. Geschiedenis van een stille innovatie’ (2020).
In het boek komen heel wat van de M+P-geluidonderzoeken aan ZOAB langs. Van het pionierswerk van oud-directeur Alex von Meier in de jaren ’80 en ’90 tot het experimentele en wetenschappelijke werk dat Gijsjan van Blokland in de jaren daarna met collega’s heeft uitgebouwd.
Testterrein: vliegveld Welschap
Het boek memoreert bijvoorbeeld aan een brainstorm van Gijsjan met Gerbert van Bochove van wegenbouwer Heijmans bij de voorbereidingen van het Welschap-project. Dit bijzondere onderzoek voerden we begin jaren ’90 uit op het testterrein van vliegveld Welschap. Hier vonden we de ideale plek om verschillende ZOAB-varianten te testen en te bepalen welke de beste geluidreducerende eigenschappen had.
Tweelaags ZOAB
De zoektocht naar meer geluidreductie heeft uiteindelijk geleid tot tweelaags ZOAB. Deze stille innovatie wordt nu breed toegepast op de Nederlandse snelwegen, maar dat ging niet vanzelf. De uitrol naar het stedelijke wegennet betekende bijna de doodsteek voor dit concept. Het wegdek bleek niet bestand tegen de wringende verkeersbewegingen binnen de bebouwde kom. Maar in het Innovatieprogramma Geluid van de rijksoverheid wist tweelaags ZOAB zich alsnog te bewijzen op ons hoofdwegennet. Met een mooie rol voor M+P: wij mochten het programma opzetten en deels uitvoeren.
Silentroads
Samen met overheid en marktpartijen heeft M+P dus veel kennis opgedaan over stille wegdekken: ZOAB, maar ook dunne geluidreducerende deklagen en akoestische optimalisaties van zogeheten steenmastiekasfalt (SMA’s). Die kennis delen we graag, onder meer in de tientallen symposia van het platform Silentroads en in talloze bijdragen en publicaties.
We vinden het heel gaaf dat we vanaf de jaren ‘70 een relevante bijdrage hebben kunnen leveren aan de ontwikkeling van stille wegen. En dat deze ontdekkingen, het beleid, de inzichten en investeringen ertoe geleid hebben dat Nederland koploper stille wegdekken is.