Dutch
English
Cumulatie nieuwe stijl
Voor nieuwe situaties met geluidgevoelige gebouwen en situaties waar het geluid als gevolg van wijzigingen toeneemt moet de aanvaardbaarheid van het gecumuleerde geluid worden beoordeeld. Dat is in de huidige situatie het geval en ook in de Omgevingswet (Ow). De Ow geeft aan de cumulatie een gewijzigde invulling.
Wat is het gecumuleerde geluid?
Dit is het totaal aan geluid afkomstig van wegen, spoorwegen, industrieterreinen, windturbines, schietbanen en, niet te vergeten, luchtvaart. Het geluid van deze bronnen wordt eerst omgerekend naar een waarde die overeenkomt met een gelijke hinder voor wegverkeer. Vervolgens wordt het geluid van alle bronnen bij elkaar opgeteld.
De omrekeningsformules zijn in de omgevingsregeling opgenomen. De hinderlijkheid van bijvoorbeeld 60 dB voor spoorwegen is gelijk gesteld aan 52 dB voor wegverkeer, 54 dB voor industrie is even hinderlijk als 56 dB voor wegverkeer.
Voor luchtvaart is er een overgangsregeling, waarbij de eerste tijd de bestaande omrekeningsformule afkomstig uit het Reken en Meetvoorschrift Geluid 2012 wordt gebruikt. Vanaf een later te bepalen moment wordt een nieuwe omrekeningsformule gebruikt. 50 dB voor luchtvaart is in eerste instantie even hinderlijk als 56 dB wegverkeer en wordt later even hinderlijk beschouwd als 67 dB wegverkeer.
Wanneer pas je cumulatie toe?
De aanvaardbaarheid van het gecumuleerde geluid moet worden beoordeeld als:
- een nieuw geluidgevoelig gebouw wordt toegelaten in een omgevingsplan en de standaardwaarde voor geluid wordt overschreden
- er sprake is van de aanleg van een weg, spoorweg of industrieterrein die geluid boven de standaardwaarde veroorzaakt
- er sprake is van wijziging van een weg of spoorweg die een toename van geluid veroorzaakt en het geluid boven de standaardwaarde ligt
Nieuwe hinderrelaties
Van meer bronnen dan voorheen is een hinderrelatie vastgelegd, windturbines en schietbanen zijn toegevoegd. Daarnaast zijn de hinderrelaties voor spoorwegen en industrieterreinen aangepast. Voor luchtvaart is de oude omrekening voorlopig nog van toepassing, dit als gevolg van reacties uit de inspraak. Naar aanleiding daarvan zal op een nader te bepalen datum zal naar verwachting de nieuwe omrekening van kracht worden.
In de onderstaande grafieken zijn de oude en nieuwe omrekeningen van een bron naar een gelijk hinderniveau voor wegverkeer afgebeeld.
Uit de grafieken blijkt dat spoorwegen minder zwaar gaan meewegen voor het gecumuleerde niveau en industrieterreinen wat zwaarder. Als de nieuwe omrekening voor luchtvaart van toepassing wordt, dan zal het gecumuleerde niveau hoger worden dan nu.
Voor de volledigheid zijn ook de omrekeningen voor windturbines en schietbanen opgenomen.
Voor wie de omrekeningen zoekt, die staan in de Omgevingsregeling artikelen 3.25 en 17.3.
Ten slotte een voorbeeld van hoe cumulatie praktisch uitpakt voor een fictieve situatie met meerdere bronnen. Wat daaruit duidelijk blijkt is dat met name situaties met luchtvaartlawaai na aanpassing van de hinderrelatie ingrijpend veranderen.
Ondergrens aan cumulatie
In het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl, art. 3.38) is aangegeven hoe geluid wordt meegenomen in de cumulatie. Geluid van wegen, spoorwegen en industrieterreinen wordt gecumuleerd als het geluidgevoelig gebouw in het aandachtsgebied ligt van die betreffende bron. Er is daarbij geen ondergrens aangegeven, wat betekent dat ook als sprake is van bijvoorbeeld afscherming een lage geluidwaarde moet worden bepaald en betrokken in de cumulatie. In de huidige situatie is er wel een ondergrens, namelijk de voorkeurswaarde.
Wat is aanvaardbaar?
In de internet consultatie versie van het Bkl was in de toelichting een tabel op genomen met een kwalificatie van de verschillende waarden voor het gecumuleerde geluid. Die tabel is in de aangepaste versie (december 2020) niet meer aanwezig. Het is aan het bevoegd gezag om de aanvaardbaarheid te beoordelen. Dat kan bijvoorbeeld aan de hand van de in jurisprudentie bekende classificering van de kwaliteit van de akoestisch omgeving in een milieukwaliteitsmaat volgens de ‘methode Miedema’ of op basis van de GES (gezondheidseffectenscreening). De motivatie kan breed worden opgevat.
