Tonaal geluid in de Omgevingswet

Tonale geluidsbronnen

Voorbeelden van tonaal geluid dat vaak bij bedrijven om de hoek komt kijken is geluid vanwege:

• achteruitrijsignalering van vrachtwagens of shovels;
• roterende machines (ventilatoren, compressoren);
• slijpen.

Het aantonen of tonaal geluid hoorbaar is en het juist toepassen van de toeslag is niet altijd eenvoudig. In M+P tonaal geluid is aangegeven hoe de hoogte van de toeslag kan worden bepaald.

Tonaal geluid in de Omgevingswet

In bijlage IVh van de Omgevingsregeling is aangegeven, dat bij het beoordelen van geluid van activiteiten rekening moet worden gehouden met bijzondere geluiden, die vanwege hun karakter als extra hinderlijk worden beschouwd, zoals tonaal geluid. Als criterium geldt dat het bijzondere karakter duidelijk hoorbaar is op het beoordelingspunt. Als bij een bepaalde bedrijfstoestand sprake is van tonaal geluid, wordt een toeslag van 5 dB op het bij deze bedrijfstoestand bepaalde langtijdgemiddeld deelgeluidsniveau gehanteerd.

Verder geldt met betrekking tot geluid van industrieterreinen (Omgevingsregeling, bijlage Ivh, hoofdstuk 5.3 en 5.4):

• Bij het beoordelen van geluid van de gezamenlijke activiteiten op een industrieterrein kan in specifieke situaties rekening worden gehouden met tonaal geluid, dat vanwege het karakter als extra hinderlijk wordt beschouwd. Als in dit deel van het geluidaandachtsgebied bij een bedrijfstoestand sprake is van een duidelijk hoorbaar bijzonder karakter van het geluid, wordt een toeslag op deze bedrijfstoestand gehanteerd. 
  • Dit geldt bij zowel het bepalen van het aandachtsgebied als bij het bepalen van de GPP-waarden.
  • Afhankelijk van de verhouding van het betreffende deelgeluidsniveau en de som van alle deelgeluidsniveaus, ligt de toename van het totale geluidsniveau tussen 0 en 5 dB.
  • De toeslag heeft betrekking op het gemeten (of berekende) jaargemiddeld deelgeluidsniveau vanwege activiteiten op een industrieterrein. De toeslag wordt nadrukkelijk niet alleen toegepast op de deelbijdrage van die geluidbron die de aanleiding vormt voor het hanteren van de toeslag.
  • Het aantonen van de aanwezigheid van tonaal karakter geschiedt auditief. Bij discussie kan de kritische bandbreedtemethode conform ISO 1996-2:2017 als hulpmiddel dienen. Dit was al bevestigd in een RvS uitspraak, maar nu is het daadwerkelijk in de regelgeving opgenomen (Omgevingsregeling, bijlage IVh, hoofdstuk 4.3 en 6.6).  Ook is nu concreet opgenomen dat het geluid alleen tonaal is, indien een tonaliteit van tenminste 5 dB wordt berekend. In eerste instantie dient echter auditief beoordeeld te worden of er sprake is van tonaal geluid door vertegenwoordigers van het bevoegd gezag.

Consequenties van deze regels zijn onder meer dat:

• bij het vaststellen van het aandachtsgebied kan rekening worden gehouden met de toeslag vanwege het optreden van tonaal geluid, voor zover dit duidelijk waarneembaar is. Als bij een bedrijf sprake is van tonaal geluid dan is de hoogte van de toeslag afhankelijk van het verschil in bijdrage tussen tonale en niet tonale componenten. Dit is vaak verschillend per rekenpunt. Hierdoor is het aandachtsgebied niet zo eenvoudig vast te stellen. Het is voor te ontwikkelen woningbouwplannen in het aandachtsgebied en daarmee ook voor de bestaande rechten van de bedrijven van belang, dat dit op een juiste wijze gebeurt.
• ook bij berekeningen op de GPP-referentiepunten rekening wordt gehouden met deze toeslag. Indien dit niet op de juiste wijze gebeurt, kan het toepassen van de toeslag voor tonaal geluid, de beschikbare geluidsruimte beperken waardoor het industrieterrein uiteindelijk “op slot” kan komen.

In hoofdstuk 6.3 van bijlage IVh zijn de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de Handleiding meten en rekenen industrielawaai opgenomen.