Luchtkwaliteit rond wegen nog steeds boeiend probleem
Sinds 2006 zijn wij actief betrokken bij luchtkwaliteit rond wegen. Uitstoot door wegverkeer is één van de belangrijkste veroorzakers van een slechte luchtkwaliteit in steden en rond snelwegen. In de media is recent weer hernieuwde aandacht voor dit thema dankzij onder andere publicaties van Milieudefensie en de Volkskrant. Het is een boeiend probleem, niet alleen omdat het de leefomgeving en gezondheid van mensen raakt, maar ook omdat na jaren van studie en innovaties nog veel vragen en onduidelijkheden overblijven. Voor wie het nieuws volgt, lijkt het me een uitdaging om het goed te duiden.
Toen eind 2009 het mede door ons uitgevoerde InnovatieProgramma Luchtkwaliteit (IPL) afgerond werd, kwam een schat aan kennis en een maatregelpakket voor hotspots beschikbaar. Tegelijkertijd ontstond met invoering van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) het beeld dat de luchtkwaliteit na een aantal jaar zou voldoen aan de Europese eisen en dat de bestaande hotspots ‘vanzelf’ zouden verdwijnen.
Inmiddels weten we beter. Het sjoemelsoftwareschandaal bij dieselmotoren ligt nog vers in het geheugen. De publicatie van Milieudefensie laat zien dat grenswaarden voor NOx en fijnstof worden overschreden. Milieudefensie wil een rechtszaak voorbereiden om de overheid tot actie te dwingen. En het artikel in de Volkskrant laat zien dat we van elektrische voertuigen geen reductie van de hoge fijnstofemissies moeten verwachten. Het zijn zomaar wat voorbeelden van de laatste maanden en dagen waaruit blijkt dat de problemen met luchtkwaliteit misschien toch niet zo ‘vanzelf’ oplossen.
Ons triggerde vooral de discussie rond de vraag wat het effect is van elektrische voertuigen op de luchtkwaliteit naar aanleiding van een artikel in Atmospheric Environment. Dat effect moeten we niet overschatten. De bevindingen sluiten aan bij inzichten en ideeën die we voor het IPL samengevat hebben in de rapportage Invloed wegdekken op de luchtkwaliteit (IPL-rapport 3a 2009). Op termijn blijven de niet-uitlaatgerelateerde emissies over als relevante bron voor fijnstof. Er is nauwelijks onderzoek gedaan naar de mate van opwerveling van fijnstof uit slijtagebronnen. Ook is nog onduidelijk hoe schadelijk deze stoffen zijn. We ondersteunen de mening van de deskundigen van TU/e en RIVM dat er meer aandacht moet komen voor deze emissie. Belangrijk is dan om er rekening mee te houden dat de keuze van een wegdektype van invloed is op zowel slijtage van banden en wegdek (niet-uitlaatgerelateerd) als de emissie uit de uitlaat. Fijne wegdekken zorgen voor significant lagere rolweerstand en daarmee brandstofverbruik en uitlaatemissies.
Wij zijn nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van maatregelen en hebben veel ervaring opgedaan met meettechnisch onderzoek. Overdrachtsmaatregelen als actieve systemen, schermen en de Wassende weg zijn uitgebreid onderzocht. Meer recent is onderzoek uitgevoerd naar de invloed van het wegdek op de rolweerstand van banden om met slimme wegdekkeuze het brandstofverbruik van het verkeer en daarmee de uitstoot van het verkeer te beperken.
Wat kunnen we zelf als bedrijf doen om emissie te verminderen? Zorgen dat we met zo schoon mogelijke voertuigen ons werk doen. De bestelauto die in de test van TNO wel aan de limietwaarde voldeed is de Mercedes Euro VI bus. Deze week is onze nieuwe Euro VI Mercedes Vito in gebruik genomen!