Dutch
English
Scheepvaart: hoe belangrijk is de bijdrage aan luchtverontreiniging?
Hoe belangrijk is de scheepvaart voor de luchtverontreiniging in Nederland? Wat weten we van de emissie zelf en hoe goed zijn de rekenmodellen?
Uitstoot zeeschepen belangrijke bron ondanks daling
Boeiende vragen, die bij me op kwamen toen ik het nieuwsbericht las dat het RIVM de uitstoot van schepen op de Noordzee heeft gemeten. Met name rond de vaargeul zijn duidelijk verhoogde concentraties te zien. En dicht bij de havens van Harwich en Rotterdam schieten de concentraties omhoog. Net als bij wegvoertuigen is er in de afgelopen tien jaar een stevige daling te zien van de totale uitstoot van scheepvaart op de Noordzee. Dat komt onder andere door de lagere vaarsnelheden en de sterke reductie van het zwavelgehalte van de brandstof van zeeschepen. Toch blijft het een relevante bron.
Meetcampagne binnenvaart
Behalve de zeescheepvaart en de luchtverontreiniging in en rond de (zee)havens kunnen ook binnenvaartschepen lokaal een relevante bron zijn. Afgelopen jaren zijn er diverse onderzoeken geweest om meer grip te krijgen op de emissie van binnenvaartschepen en op de verspreiding naar de omgeving. Wij hebben met ECN en DNV-GL in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en een bijdrage van Rijkswaterstaat in 2014 een uitgebreid onderzoek gedaan naar de verspreiding van de luchtverontreiniging van schepen. Daarvoor is een meetcampagne van vier maanden georganiseerd langs het Amsterdam-Rijnkanaal. ECN heeft zo nauwkeurig mogelijk de verspreiding in beeld gebracht. DNV-GL heeft onderzoek gedaan naar de mogelijke verbeteringen in de rekenmodellen. RIVM en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu gaan het resultaat waarschijnlijk gebruiken voor een aanvulling van de rekenmethoden. TNO heeft een bijdrage geleverd door voor de gemeten schepen gedetailleerde scheepsemissies te schatten. Ook RIVM en Rijkswaterstaat waren intensief bij het project betrokken. Wij hebben de coördinatie van het project gedaan.
Database breed inzetbaar
Tijdens de meetcampagne zijn op drie afstanden van het Amsterdam-Rijnkanaal meetpunten ingericht waar NO, NO2, O3, PM10, deeltjesaantallen, CO2, roet en de lokale meteorologie zijn gemeten. De metingen hebben een waardevolle database opgeleverd, gebaseerd op duizenden passages van schepen, die ook breder dan dit project bruikbaar is.
Te denken is aan onderzoeken voor bedrijven die aan de Nederlandse rivieren en kanalen liggen of bij mer-onderzoek. Voor onder andere bulkoverslagbedrijven, schroot- en afvalverwerkers en scheepswerven doen we onderzoek naar de luchtkwaliteit bij de aanvraag van een omgevingsvergunning.
