‘Coronacrisis maakt extra woningen mogelijk’
Thijs van Bon realiseerde zich dat door minder verkeer de stikstofdepositie kleiner is. Hij bekeek de mogelijkheden die dit biedt om op de korte termijn vastlopende projecten of nieuwe bedrijvigheid te realiseren. Met name voor woningbouwprojecten liggen daar kansen.
Minder verkeer
Overal bereikt ons het nieuws dat de coronacrisis zorgt voor grote veranderingen in onze samenleving. Van sommige van deze veranderingen wordt verwacht dat ze tijdelijk zijn en van andere dat ze voor een langdurige of zelfs permanente aanpassing zorgen.
De grote vlucht die thuiswerken heeft genomen is een van de wijzigingen die volgens experts ten dele permanent zal zijn. Dit betekent bijvoorbeeld dat we met z’n allen nu een stuk minder kilometers rijden dan voor de crisis.
Er is al veel aandacht voor de verwachte milieuwinst door het verminderde autoverkeer. Wij zijn erg benieuwd naar de grootte van het effect. Daarom hebben we een paar indicatieve berekeningen gedaan om de gevolgen van de afname van verkeer op de stikstofdepositie te bepalen.
We hebben hierbij gebruik gemaakt van openbaar beschikbare data, AERIUS Calculator en door ons zelf ontwikkelde tools.
Uitgangspunten
Op de A9 tussen Beverwijk en Alkmaar (circa 14,5 km) reden in 2019 tussen 16 maart en 16 april in beide richtingen circa 45.000 motorvoertuigen. Dit jaar waren dat er circa 25.000 in de maand vanaf de start van de “intelligente lockdown” op 16 maart. Dit is een reductie van maar liefst 44% (bron: ndw.nu). Een groot gedeelte hiervan wordt veroorzaakt door afname van het woon-werkverkeer. De effecten op vrachtverkeer zijn erg locatieafhankelijk, maar minder sterk dan voor personenverkeer.
We hebben ons model gemaakt in AERIUS Calculator op basis van monitoringstool luchtkwaliteit. De jaargemiddelde intensiteiten van alle wegvakken in dit model zijn met 44% gereduceerd. De reductie is volledig verwerkt in de intensiteit van lichte voertuigen. Verder zijn files nagenoeg verdwenen. We hebben het effect hiervan ook in kaart gebracht.
Resultaten
In onderstaande tabel zien we de verschillen tussen de situatie in 2019 en 2020. De resultaten zijn weergegeven voor een heel jaar. We merken op dat het onwaarschijnlijk is dat de verkeersafname permanent is.
De afname van voertuigbewegingen zorgt ervoor dat files nagenoeg verdwenen zijn. Dit zorgt voor een relatief kleine extra verlaging van de depositie.
Analyse mogelijkheden
In onze analyse hebben we geen rekening gehouden met verlaagde intensiteiten op lokale wegen, die nog dichter bij de gevoelige gebieden zijn gelegen. Andere sectoren (industrie) waar de uitstoot is verlaagd zijn ook nog niet meegenomen.
Wanneer we alleen naar de emissie van stikstofoxiden (NOx) kijken, zien we een reductie van 62,6 ton per jaar. Zoals eerder gesteld zijn de effecten gepresenteerd op jaarbasis. Indien we ervan uitgaan dat de afname van het verkeer tijdelijk is en maar twee maanden duurt, zou de emissiereductie ongeveer 10.450 kg NOx zijn voor dit deel van de Rijksweg A9.
Dit is enorm, wanneer je ervan uitgaat dat volgens de Handreiking woningbouw en AERIUS ongeveer 3 kg NOx vrijkomt bij het bouwen van een nieuwbouwwoning. Dit betreft dus een kleine 3.500 woningen. We hebben het wel over een lokaal effect, dus woningen op een vergelijkbare afstand van het N2000 gebied.
Met de huidige regelgeving is het echter niet direct mogelijk voor de industrie of voor woningbouwprojecten om gebruik te maken van deze milieuruimte. Het lijkt ons een kans om ook de positieve kanten van de crisis te benutten. We zijn benieuwd of de overheid en uiteindelijk ook de rechter dit toestaan.