Er klinkt meer uit een uitlaat dan het aantal decibel (34/50)

Elk land heeft een eigen nationaal testinstituut voor geluidtypekeuringen van voertuigen. Voor Nederland is dat RDW, Rijksdienst Wegverkeer. Niet alle varianten van een voertuig moeten worden gekeurd. Als er voor één exemplaar een typekeuring is afgegeven, wordt de hele productierange in één keer van een Europese goedkeuring voorzien.

Verkeersgeluid aanpakken aan de bron
“Vroeger lag geluidreductie en -beheersing vooral op het bordje van de ontvanger”, vertelt Erik. “Met verkeersgeluid als belangrijkste bron van omgevingsgeluid, waren dubbel glas en oordopjes wellicht een prima oplossing voor scholen en woningen die last hadden van een drukke weg. In de jaren 70 veranderde die gedachtegang. Eigenlijk was het logischer om de bron van het geluid aan te pakken.”

Wereldwijde harmonisatie van regels en producten
Met de aandrijflijn en de autoband als internationaal verhandelbare producten, ontstond al gauw de wens om deze zaken qua regelgeving internationaal te organiseren. De achterliggende gedachte was dat dit economisch gezien gunstiger zou zijn. “Een autofabrikant maakt zijn auto’s tenslotte niet voor één land,” legt Erik uit. “De eerste centrale technische regelgeving besloeg vier A4’tjes, maar omdat er steeds meer meespeelt is het protocol voor de technische metingen in de loop der jaren steeds ingewikkelder geworden. De laatste versie bestaat uit ruim 100 pagina’s.”

Van Brussel tot Genève tot Washington
Vanuit de overheid heeft M+P steeds een ruim budget gekregen om advies te geven en Nederland te vertegenwoordigen in het proces van internationale harmonisatie. Het werd een interessant project voor Erik. “Als geluidtechnicus zat ik ineens in de politieke arena. In gesprek met de Europese Unie en met de Verenigde Naties, met afgevaardigden uit de hele wereld, kwam ik al snel tot de ontdekking dat politiek wel eens andere belangen heeft dan techniek. En dat daardoor Japan bijvoorbeeld een andere mening heeft dan Australië.”

Techniek, emotie en psychologische aspecten
“Politiek wordt behalve door techniek ook geleid door emotie en psychologische aspecten”, vervolgt Erik zijn verhaal. “Dat was een behoorlijke eyeopener voor een jonge techneut. Neem bijvoorbeeld een Japanner die ‘ja ja’ zegt, maar bedoelt dat hij het allemaal eerst met zijn achterban wil bespreken. Of dat het management van Ferrari je uitnodigt op hun testcircuit in Italië, omdat ze je ervan willen overtuigen dat een Ferrari met het geluid van een Fiat gewoon onverkoopbaar is. Dan hebben we het over ‘Psycho-akoestiek’; het geluid van een voertuig heeft niet alleen een objectieve meetwaarde, maar er is ook de wens dat iedereen die Ferrari of Porsche kan herkennen aan zijn specifieke klankkleur.”

De psychologie achter geluid
Dit project heeft het gezichtsveld van Erik verbreed. “Techniek is er in geslaagd om voertuigen steeds stiller te maken. Maar inmiddels zijn we alweer in de vervolgfase aanbeland: het maken van geluid is ook een soort recht of wens van mensen. Heel stille elektrische auto’s bijvoorbeeld, vormen een groter gevaar voor blinden en slechtzienden die de straat willen oversteken. En nogmaals het voorbeeld van psycho-akoestiek: het geluid van een sportwagen klinkt veel mensen als muziek in de oren.

In loop der tijd hebben we bij M+P veel ervaring met dit soort processen gekregen, en een goed gevoel erbij om ze op de juiste manier te kunnen begeleiden. Mijn dochter vroeg mij eens voor een schoolopdracht wat mijn belangrijkste vak op de middelbare school was en ik dacht meteen aan natuurkunde. Maar direct daarna kwam het besef dat dit dossier mij zo aantrekt omdat communicatie en psychologie zeker zo belangrijk zijn als het technische aspect. Inmiddels zijn die 100 A4’tjes technische regelgeving niet meer het belangrijkst, maar vind ik het zeker zo interessant om te ontdekken wat de psychologie is achter de uitleg.”