Kennis over geluid is welkom bij Katja thuis (45/50)
Ruim 20 jaar werkt Katja Thyssen nu op de administratie en het secretariaat van M+P. Een werkwereld waarin geluid een grote rol speelt en waar elke tiende decibel telt. Dat is best confronterend als je jongste zoon wordt geboren met een gehoorverlies van wel 60 tot 70 decibel en enkele jaren later je gezin wordt uitgebreid met een meisje dat doof is. Gelukkig ervaart ze haar gespecialiseerde werkomgeving juist als positief en heeft de grote kennis van geluid voor beide partijen ook veel begrip en inzicht gebracht.
Erkenning op het werk
“Mijn zoon Ties werd met 32 weken geboren en al snel bleek dat hij slechthorend was”, vertelt Katja.
“Het begrip van mijn collega’s deed goed. De erkenning dat dit niet zomaar een kleinigheid was, maar een beperking voor het leven die voor veel hobbels op Ties zijn weg zou zorgen. Het was fijn dat ik me hier als moeder niet steeds hoefde te verdedigen, zoals ik dat buiten het werk voor mijn gevoel wel moest. Op een dag had ik een audiogram van Ties bij me op de balie liggen om te kopiëren. Toenmalig directeur Gijsjan van Blokland zag het liggen, bekeek het eens goed en kon me direct vertellen wat Ties wel en wat hij niet hoorde. Tegenwoordig komt het nog wel eens ter sprake wanneer iemand online aansluit bij een vergadering en de collega’s via een microfoon hoort. Dat werkt eigenlijk hetzelfde als de microfoon die Ties gebruikt en dan realiseren we ons weer hoe vermoeiend het altijd voor hem is.”
Leren leven met slechthorendheid
Katja leerde haar huidige partner kennen op een cursus gebarentaal voor ouders. Nomie, zijn dochter van 18 jaar, kreeg implantaten toen ze 4,5 jaar oud was. Zo’n implantaat is aangesloten op de gehoorzenuw en zet input om in trillingen. Omdat ze tot die tijd helemaal niets hoorde, moest ze daarna elk geluid ‘leren’. Haar zoon Ties, inmiddels 19 jaar oud, heeft veel steun van gehoorapparaten, die het geluid dat binnenkomt versterken. “Ik vergeet nooit het moment dat Nomie voor de eerste keer vogels hoorde fluiten en vroeg wat dat was. En Ties, intelligent als hij is, wist als klein kind zijn slechthorendheid handig in te zetten. Ik wist nooit of hij mij echt niet hoorde, of dat hij dacht: nou, daar heb ik vandaag geen zin in”, lacht Katja.
Luisteren met hulpmiddelen kost veel energie
Beide tieners functioneren met behulp van hun technische hulpmiddelen volledig normaal in hun leefomgeving. Ties heeft onlangs zelfs zijn gymnasiumdiploma gehaald, inclusief een 8 voor Cambridge Engels. Maar het kost wel veel energie. “Slechthorend zijn is een grotere beperking dan veel mensen in de gaten hebben”, weet Katja. “Mensen denken dat het probleem met een implantaat of gehoorapparaat helemaal is opgelost. Zoals wanneer je een bril gebruikt om goed te kunnen zien. Maar hoe goed deze hulpmiddelen ook werken, ze kunnen het geluid niet laten klinken zoals ‘normaal’. En hoewel een bril helemaal trendy mag zijn, maakt men een gehoorapparaat nog steeds liefst zo onzichtbaar mogelijk. Alsof het een taboe is om slechthorend te zijn.”
Tips voor praktische oplossingen
Meerdere mensen die tegelijk praten of een galmende ruimte, maken het horen voor Ties en Nomie extra moeilijk. Buiten het werk moet Katja dat steeds opnieuw uitleggen, maar haar collega’s snappen hoe dat komt en gaven door de jaren heen veel praktische tips. “Hoe oplossingen zoals vloerbedekking en gordijnen technisch gezien precies werken weet ik niet, maar ik merk wel dat ze effectief helpen”, vertelt ze. “En het moet gezegd dat men op school altijd wilde meewerken en bereid was om de tips toe te passen die ik via mijn werk kreeg.”
Dagelijkse confrontatie met geluidwereld
“De tienden van decibellen waar het bij M+P vaak om draait mogen in mijn ogen dan wel eens onbeduidend lijken in vergelijking met de decibellen die wij thuis tekort komen, maar het begrip en het inzicht in geluid dat ik bij M+P heb gekregen zorgen ervoor dat het positieve gevoel overheerst”, klinkt Katja overtuigend. En ze besluit met een knipoog: “Dat, en het feit dat toen hij nog klein was het geluid van Ties’ favoriet SpongeBob rechtstreeks via zijn apparaat ging. Heerlijk rustig!”